Issue 65
ကြမ္တံု (Guangdong) ရွိ ကုန္သြယ္ေရးစင္တာအသစ္သည္ တရုတ္ႏိုင္ငံေစ်းကြက္သို ့ထိုးေဖာက္၀င္ ေရာက္ရန္အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ေနသည့္ ထိုင္းပို ့ကုန္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအတြက္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအခြင့္အလမ္း သစ္မ်ားကို တိုးတက္ေဖာ္ေဆာင္ေပးလ်က္ရွိပါသည္။
တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ၾကီးမားလွသည့္ ေစ်းကြက္သည္ အြန္လိုင္းေစ်းကြက္သာမက ေအာ့ဖ္လိုင္း (offline) ေစ်းကြက္ ပါ တိုးတက္လ်က္ရွိေနပါသည္။ တိုင္းျပည္၏ FMCG (fast-moving consumer goods - လ်င္ျမန္စြာ တိုးတက္ ေနသည့္ လူသံုးကုန္) ေစ်းကြက္အား ၂၀၂၀ ခုႏွစ္တြင္ ယူအက္စ္ေဒၚလာ ၂ ၾထီလ်ံ သို ့ေရာက္ရွိရန္ Goldman Sachs မွေမွ်ာ္လင့္လ်က္ရွိသည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံသို ့ပို ့ကုန္က႑တိုးတက္ျမင့္မားေစရန္အတြက္ ထိုင္းအစိုးရသည္ ထိုင္းအမွတ္တံဆိပ္မ်ားအတြက္ ကုန္စည္ေရာင္းခ်ေရးလမ္းေၾကာင္းသစ္မ်ားအားေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေနပါသည္။
ဤရည္မွန္းခ်က္အရ ထိုင္းပို ့ကုန္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံသား၀ယ္ယူသူမ်ား အတြက္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ ၄င္း၏တံခါးမ်ားအားဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့ျပီးေနာက္ ေမလ ၁ ရက္ေန ့တြင္ Thailand Smart Trade Center (TSTC) အား ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါသည္။ ၄င္းစင္တာသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကုန္သြယ္မႈ ဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္ေရး ငွာန (DITP)၊ စီးပြားေရး၀န္ၾကီးငွာန (MoC)၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ ခရီးသြားလုပ္ငန္းအာဏာပိုင္အဖြဲ ့(Tourism Authority of Thailand)၊ ထိုင္းေလေၾကာင္းလိုင္း (Thai Airways)၊ ကာစီေကာ္န္ဘဏ္ (Kasikorn Bank)၊ Ciphona အုပ္စု အပါအ၀င္ အစိုးရႏွင့္ ပုဂၢလိက က႑မ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းမ်ားကိုပူးတြဲေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါသည္။
တရုတ္ႏိုင္ငံ၊ ကြမ္တံု (Guangdong) ျပည္နယ္၊ Foshan ေဒသ၊ Shunde ခရိုင္တြင္ တည္ရွိသည့္ TSTC အား စားေသာက္ကုန္၊ အလွကုန္၊ လယ္ယာထြက္ကုန္မ်ား၊ ပရိေဘာဂမ်ား ႏွင့္ အထူး ျပပြဲမ်ား စသည္ျဖင့္ သီးျခားဇံု မ်ားျဖင့္ ခြဲျခားထားသည္။ TSTC ၏ အလုပ္အမႈေဆာင္ ဒါရိုက္တာ Yongkit Thamphatanaporn မွ "TSTC က ျဖန္ ့ျဖဴးေရာင္းခ်သူမဟုတ္ပါဘူး။ B2B အေရာင္းက႑ေတြ တိုးတက္လာေစဖို ့အတြက္ေရွးရႈျပီး ထိုင္းပို ့ကုန္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ တရုတ္ႏိုင္ငံေစ်းကြက္ကို ၀င္လာႏိုင္ဖို ့ပံ့ပိုးကူညီေနတဲ့၊ ထိုင္းပို ့ကုန္လုပ္ငန္းရွင္ေတြအတြက္ အြန္လိုင္း၊ ေအာ့ဖ္လိုင္း (offline) ေစ်းကြက္ႏွစ္ခုစလံုးမွာ စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းေတြဖန္တီးေပးေနတဲ့ ကုန္သြယ္ေရး စင္တာတစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္" ဟုရွင္းလင္းေျပာျပပါသည္။
ကုန္သြယ္ေရးစင္တာသည္ ထိုင္းပို ့ကုန္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားမွ ၄င္းတို ့၏ ထုတ္ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို ျပသႏုိင္မည့္ ျပပြဲ မ်ားကိုေဖာ္ေဆာင္ေပးပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္၊ တရုတ္လူမ်ိဳး ၀ယ္ယူသူမ်ားမွ အေရအတြက္မ်ားျပားသည့္ ကုန္ မ်ားမွာယူရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မခ်မီ ပမာဏအနည္းငယ္ကို၀ယ္ယူႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ထို ့ျပင္၊ TSTC သည္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ဆက္စပ္ေပးသည့္ အစီအစဥ္မ်ားမွ တဆင့္ ထိုင္းပို ့ကုန္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား တရုတ္ႏိုင္ငံရွိ ဟိုင္ပါမားကက္မ်ား၊ စူပါမားကက္မ်ား၊ တရုတ္ႏိုင္ငံမွ ျဖန္ ့ျဖဴး ေရာင္းခ်သူမ်ား၊ လက္ကားေရာင္းခ်သူမ်ား၊ ကုန္သည္ၾကီးမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္မိေစရန္ ပံ့ပိုးကူညီေပးသည့္ အေရးပါေသာအခန္းက႑မွ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေန ပါသည္။
Thamphatanaporn မွ "တရုတ္ႏိုင္ငံကို ၀င္ေရာက္ရာမွာ ေအာင္ျမင္ဖို ့အတြက္ အဓိကက်တဲ့အခ်က္ေတြ ကေတာ့ ပို ့ကုန္လုပ္ငန္းရွင္ေတြအေနနဲ ့ကုန္ေလွာင္ရံုနဲ ့သယ္ပို ့ဖို ့အတြက္ ကုန္ပစၥည္းေတြ၊ ၀ယ္ထားတဲ့ ပစၥည္းေတြကို ၀ယ္သူေတြဆီကို အခ်ိန္ကိုက္ ပို ့ေဆာင္ေပးႏိုင္တဲ့ ေထာက္ပံ့ပို ့ေဆာင္ေရးအဖြဲ ့နဲ ့ တရုတ္ စကားေျပာတဲ့ ေဖာက္သည္၀န္ေဆာင္မႈအဖြဲ ့အဆင္သင့္ရွိ ေန သင့္ပါတယ္" ဟုဆိုပါသည္။
ထို ့အျပင္၊ ယမန္ႏွစ္က တရုတ္ႏိုင္ငံ၌ အြန္လိုင္းေစ်းကြက္သည္ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၁၃ ရာခိုင္ႏႈန္းသို ့လ်င္ျမန္စြာ ျမင့္တက္ခဲ့ေသာေၾကာင့္၊ Goldman Sach ၏ေျပာၾကားခ်က္အရ ထိုင္းပို ့ကုန္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနျဖင့္ အြန္လိုင္း လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို စဥ္းစားသင့္သည္ဟု သိရသည္။
စီးပြားေရး၀န္ၾကီးငွာန၏ SME လုပ္ငန္းမ်ားကို smart လုပ္ငန္းမ်ားအျဖစ္သုိ ့ေျပာင္းလဲေရး မူႏွင့္အညီ၊ ကမၻာ့ ေစ်းကြက္တြင္ ၄င္းတို ့၏ လုပ္ငန္းယွဥ္ျပိဳင္မႈကို တိုးျမင့္ရန္ TSTC အထူးအေလးထားသည့္ အရာမ်ားမွ တစ္ခု မွာ Thailand Trust Mark သို ့မဟုတ္ T/Mark၊ ႏိုင္ငံတကာမွ သိရွိထားသည့္ ထိုင္းအမွတ္ တံဆိပ္မ်ား ကို ျပသသည့္ ျပပြဲျဖစ္သည္။ TSTC တြင္ Panpuri၊ Naraya ႏွင့္ Blue Elephant မ်ားကဲ့သို ့ေသာ စီးပြားေရး၀န္ၾကီး ငွာနမွ 'Thai Brand Heroes' မ်ားအျဖစ္ ရႈျမင္ထားသည့္ ဤအမွတ္တံဆိပ္မ်ားအတြက္ အထူးဧရိယာ ရွိသည္။ လူသံုးကုန္ႏွင့္ အိမ္သံုးပစၥည္းမ်ား မွသည္ အိမ္အလွဆင္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ စားေသာက္ကုန္ မ်ားအထိ T/mark-awarded ဆုအားရရွိထားၾကသည့္ ထိုင္းအမွတ္တံဆိပ္ ၃၀ ေက်ာ္အား ဤဧရိယာဇံုၾကီးတြင္ ျပသသည္။
TSTC ၏ ပံ့ပိုးမႈျဖင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ တရုတ္ႏိုင္ငံသို ့တင္ပို ့သည့္ ပို ့ကုန္လုပ္ငန္းက႑၏အနာဂတ္ ထြန္းလင္း ေတာက္ပလာလိမ့္မည္ဟု Thamphatanaporn မွယံုၾကည္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
၄င္းမွ "အခုလက္ရွိမွာေတာ့ ကုန္သြယ္ေရးစင္တာၾကီးအေၾကာင္းကို ပိုမိုသိရွိနားလည္လာၾကဖို ့အတြက္ ေရွးရႈ လုပ္ေဆာင္ေနသလို၊ TSTC အတြက္ တရုတ္ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ department စတိုးဆိုင္ေတြလို ၀ယ္သူေတြကို ရရွိ
ဖို ့အတြက္လုပ္ေနပါတယ္။ အခုလက္ရွိ လူၾကိဳက္အမ်ားဆံုး ပစၥည္းေတြထဲကတစ္ခုက ေအးခဲထားတဲ့ သစ္သီး ေျခာက္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္" ဟုေျပာပါသည္။
Thailand Smart Trade Center (TSTC) ၾကီးသည္ အမွတ္ ၃၈ Kaka Plaza၊ Nanguo XI လမ္း၊ Daliang
ျမိဳ ့၊ Shunde ခရိုင္၊ Foshan ေဒသ၊ ကြမ္တံု (Guangdong) ျပည္နယ္၊ တရုတ္ႏိုင္ငံ တြင္တည္ရွိသည္။
ပိုမိုသိရွိလိုပါက www.facebook.com/thailandsmarttradecenter အား၀င္ေရာက္ေလ့လာဖတ္ရႈႏိုင္ပါသည္။
Pimsirinuch Borsub ေရးသားတင္ဆက္သည္။
Issue 63
သဘာ၀သယံဇာတ ပစၥည္းေပါမ်ားၾကြယ္၀ျခင္းႏွင့္ ၄င္း၏ မဟာဗ်ဴဟာက်လွသည့္ တည္ေနရာအေနအထားမ်ား ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံအပါအ၀င္ ကမၻာအရပ္ရပ္မွ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူမ်ား၏ စိတ္၀င္စားမႈရရွိထားပါ သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္လ်က္ ရွိေသာ စီးပြားေရးက႑အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ လာမည့္ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း တြင္ သိသာထင္ရွားစြာပင္ ၾကီးထြားလာမည္ဟု ထိုင္း-ျမန္မာ စီးပြားေရးအသိုက္အ၀န္း၏ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္သူမွ ေဟာကိန္းထုတ္ထားပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ထိုင္းစီးပြားေရးအသင္း (Thai Business Association of Myanmar (TBAM)) ၏ ဒုတိယ ဥကၠဌ ျဖစ္သူ Nattawin Phongsphetrarat မွ "အေျခခံအေဆာက္အအံု၊ လုပ္သားအေျခခံ ထုတ္လုပ္မႈ၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳး ေရးနဲ ့ငါးလုပ္ငန္း၊ ေနာက္ျပီး သူတို ့ရဲ ့ျပဳျပင္ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္း၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း နဲ ့တယ္လီ ကြန္ျမဴ နေကးရွင္းလုပ္ငန္း၊ အက္ပလီေကးရွင္း လုပ္ငန္းသံုးပရိုဂမ္ တီထြင္တဲ့လုပ္ငန္းက႑ေတြက ေနာက္ငါးႏွစ္ အတြင္းမွာ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္နဲ ့တိုးတက္ၾကီးထြားလာမယ့္လုပ္ငန္းေတြျဖစ္ပါတယ္" ဟုဆိုပါသည္။
"ျမန္မာႏုိင္ငံအစိုးရက ဒီက႑ေတြမွာ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံဖို ့တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ထားတယ္။ ဘာေၾကာင့္ဆိုရင္ သူတို ့က တိုင္းျပည္တိုးတက္ဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္ဖို ့အတြက္ အရမ္းကိုအေရးပါျပီး ႏိုင္ငံျခားသားရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူအားလံုးအတြက္ ေသခ်ာတဲ့အခြင့္အလမ္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။"
ျမန္မာႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံေကာ္မရွင္မွ ထုတ္ျပန္သည့္အခ်က္အလက္မ်ားအရ ဧျပီလ ၁ ရက္၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွ ဇန္န၀ါရီ လ ၃၁ ရက္၊ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြင္း ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈ ယူအက္စ္ေဒၚလာ ၅ ဒသမ ၈ ဘီလ်ံ ရွိေနျပီး၊ လာမည့္ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန ့ထိ ျဖစ္သည့္ ယခုႏွစ္ ဘ႑ာေရးႏွစ္အတြင္း ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈ ယူအက္စ္ေဒၚလာ ၆ ဘီလ်ံ ထိရရွိ ရန္ အစိုးရမွေမွ်ာ္မွန္းထားပါသည္။ ထိပ္တန္းက႑မ်ားတြင္ သယ္ယူပို ့ေဆာင္ေရးႏွင့္ တယ္လီကြန္း၊ ထုတ္လုပ္ေရး၊ အိမ္ျခံေျမအေရာင္းအ၀ယ္ ႏွင့္ စြမ္းအင္က႑မ်ားပါ၀င္ပါသည္။
သို ့ေသာ္၊ ႏွစ္စဥ္ဘ႑ာေငြေပါင္း ယူအက္စ္ေဒၚလာ ၈ မီလ်ံ (ထိုင္းဘတ္ ၃၀၀ မီလ်ံ) ေအာက္ေလ်ာ့နည္း ရရွိၾက သည့္ အေသးစားႏွင့္အလတ္စားလုပ္ငန္းမ်ားသည္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ကုန္သြယ္ေရးက႑အား အေလးထားအာရံု စိုက္သင့္သည္ဟု Phongsphetrarat မွဆိုပါသည္။ ၄င္းမွ "အေသးစားစီးပြားလုပ္ငန္းေတြအတြက္ ကုန္စည္ေတြကို ေရာင္းခ်တာက အေကာင္းဆံုးေရြးခ်ယ္မႈျဖစ္မယ္လို ့ထင္ပါတယ္။ ကုန္စည္ေတြကို ထိုင္း နဲ ့ျမန္မာ နယ္စပ္ဧရိယာ ေတြက ျဖန္ ့ျဖဴးေရာင္းခ်ႏိုင္မယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ရန္ကုန္ သို ့မဟုတ္ မႏၱေလးျမိဳ ့ေတြကို တင္ပို ့ေရာင္းခ်ႏိုင္ပါတယ္" ဟု ဆိုပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၀ယ္လိုအားသည္ အကန္ ့အသတ္ရွိေနဆဲပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း မွန္ကန္သည့္ေစ်းႏႈန္းအား သတ္မွတ္ႏိုင္ ျခင္းသည္ အဓိက က်လွပါသည္။ "ထုတ္လုပ္သူေတြအေနနဲ ့ပိုေသးတဲ့အရြယ္အစားရွိတဲ့ ပစၥည္းကို ပိုျပီးခ်ိဳသာတဲ့ ေစ်းနဲ ့ေရာင္းခ်ႏိုင္ဖို ့လိုပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ဆိုရင္ ေစ်းၾကီးရင္ စားသံုးသူေတြက မ၀ယ္ႏိုင္ၾကတဲ့ အတြက္ ေၾကာင့္ ပါ။ ေဖ့စ္ဘြတ္ နဲ ့ဗိုင္ဘာ တို ့လို အြန္လိုင္းလက္နက္ေတြက ျမိဳ ့ေနလူတန္းစား စားသံုးသူေတြရဲ ့အျပဳအမူနဲ ့၀ယ္ယူမႈ ေတြကို လႊမ္းမိုးထားတယ္။ ေက်းလက္ေဒသက စားသံုးသူေတြကကေတာ့ ရိုးရာစဥ္လာေစ်းေတြကို ႏွစ္သက္ၾက တယ္" ဟု Phongsphetrarat မွရွင္းလင္းေျပာျပပါသည္။
ထို ့ျပင္၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအား ကုန္ပစၥည္းအားသရုပ္ျပရွင္းလင္းေျပာျပျခင္း ႏွင့္ စားသံုးသူမ်ားအား ကုန္စည္ ႏွင့္ပတ္သက္သည့္အသိပညာေပးရန္အတြက္ စမ္းသပ္သံုးစြဲေစျခင္းႏွင့္ ကုန္စည္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အေတြ ့အၾကံဳ အား တိုက္ရိုက္ခံစားရရွိေစျခင္းမ်ားကဲ့သို ့ေသာ below-the-line မားကက္တင္းလုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ၾကရန္ အၾကံျပဳထားပါသည္။ မွန္ကန္သည့္ နယ္ခံစီးပြားေရးမိတ္ဖက္အား ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ျခင္းသည္လည္း အေရးပါျပီး ကုန္စည္အားထုတ္လုပ္ရန္အတြက္ ျပည့္ျပည့္၀၀ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမေဆာင္ရြက္မီ ေရအားစစ္ေဆးၾကည့္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု ၄င္းမွေျပာျပပါသည္။
၄င္းမွ "စီးပြားေရးရဲ ့ေအာင္ျမင္မႈနဲ ့က်ရႈံးမႈေတြမွာ စီးပြားေရးမိတ္ဖက္ကအေရးပါတဲ့အခန္းက႑ ကပါ၀င္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရင္းႏွီးျမႈပ္မႈမလုပ္ခင္ အဖြဲ ့ ဖြဲ ့ျပီးမွ၀င္ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ရံုးခန္း အတူတကြသံုးႏိုင္တယ္။ ေနာက္ျပီး အျခားရင္းျမစ္ေတြကိုလည္း မွ်ေ၀သံုးစြဲႏိုင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကုန္က်စရိတ္ကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ျပီး၊ ေစ်းကြက္ထဲ့ကို လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ ထိထိေရာက္ေရာက္နဲ ့ထိုးေဖာက္၀င္ေရာက္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားလည္ျပီးျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ့ေစ်းကြက္အေျခအေနကို ကိုယ္တိုင္ေသေသခ်ာခ်ာေလ့လာသင့္တယ္" ဟု ဆိုပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စီးပြားလုပ္ငန္းခ်ဲ ့ထြင္လိုၾကသည့္ ကုမၸဏီမ်ားအားကူညီရန္ TBAM မွအသင့္ရွိေနပါသည္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ ဤ အဖြဲ ့သည္ အစိုးရႏွင့္ ပုဂၢလိက က႑ႏွစ္ရပ္လံုးအတြက္ အက်ိဳးရွိလွသည့္ စီးပြားေရးႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ အၾကံဥာဏ္မ်ားကို ေပးအပ္လ်က္ရွိပါသည္။ ၄င္းျပင္၊ ဤအဖြဲ ့ၾကီးသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကုန္သည္ၾကီးမ်ားအသင္းအဖြဲ ့မ်ားအၾကား ဆက္ဆံေရးပိုမိုတိုးတက္ခိုင္မာလာေစရန္အတြက္လည္း ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးလ်က္ရွိေနပါသည္။
၄င္းမွ "TBAM က ထိုင္းႏိုင္ငံ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကုန္သြယ္မႈဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္ေရးငွာန (DITP) အပါအ၀င္ ထိုင္းအစိုးရ ေအဂ်င္စီေတြနဲ ့နီးနီးကပ္ကပ္လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို ့ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လတိုင္း နီးပါး ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲေတြကို စီစဥ္က်င္းပေပးပါတယ္။ ေနာက္ျပီး စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းေတြနဲ ့အခက္အခဲ ေတြ ကို ပိုျပီး နားလည္သေဘာေပါက္လာဖို ့နဲ ့ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ထိုင္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအေၾကာင္းကို ပိုမိုသိရွိလာ ေစဖို ့အတြက္ ထုိင္းလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ ့အထူးသျဖင့္ အစိုးရေအဂ်င္စီေတြနဲ ့ ပုဂၢလိကအဖြဲ ့အစည္းေတြရဲ ့ကိုယ္စား လွယ္ေတြအတြက္ အစည္းအေ၀းပြဲေတြကိုလည္း ၾကီးမွဴးက်င္းပေပးပါတယ္" ဟုေျပာျပပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာဥပေဒသစ္သည္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူမ်ားအတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္သည့္ အက်ိဳးအျမတ္ကိုေဖာ္ေဆာင္ေပးျပီး ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ကန္ ့သတ္ခ်က္မ်ားကိုလည္းေျဖေလွ်ာ့ေပးလိမ့္မည္ဟု Phongsphetrarat မွယံုၾကည္ေနပါသည္။
၄င္းမွ "ပထ၀ီေျမအေနအထား နီးစပ္ေနသလို၊ စားသံုးသူ အျပဳအမူကလည္းတူညီတာေၾကာင့္ ထိုင္းရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူ ေတြအေနနဲ ့ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရးတိုးခ်ဲ ့တာက အရမ္းေကာင္းတဲ့ အခြင့္အလမ္းျဖစ္ပါတယ္။ သူတို ့(ျမန္မာ စားသံုးသူမ်ား) ကထိုင္းကုန္စည္နဲ ့၀န္ေဆာင္မႈေတြကို အရမ္းကိုၾကိဳက္ၾကတယ္။ ဒီေကာင္းမြန္တဲ့ အခြင့္အေရးကို လက္လြတ္ခံရင္ေတာ့၊ ဒီလိုမ်ိဳးအခြင့္အေရး ေနာက္ထပ္ရႏိုင္ေတာ့မွာမဟုတ္ဘူး" ဟုဆိုပါသည္။
ပိုမိုသိရွိလိုပါက www.tbam1997.com ၀င္ေရာက္ေလ့လာဖတ္ရႈႏိုင္ပါသည္။
Somhatai Mosika ေရးသားတင္ဆက္သည္။
Issue 58
ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံမ်ားသည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၆၀ ၾကာေညာင္းခဲ့ျပီျဖစ္ေသာ သံတမန္ဆက္ဆံေရးႏွင့္အတူ ေနာင္လာမည့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာတိုင္ေအာင္ ကတိက၀တ္ျပဳထားသည့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားေၾကာင့္ မိတ္ေဆြ ေကာင္းမ်ားအျဖစ္ရွိေနသည္မွာ အခ်ိန္ကာလၾကာျမင့္ခဲ့ျပီ ျဖစ္ပါသည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျပင္သစ္သံအမတ္ၾကီးအျဖစ္ ဒုတိယအၾကိမ္ အတည္ျပဳ ခန္ ့ အပ္ျခင္းခံရေသာ Gilles Garachon မွ "ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ ့ယဥ္ေက်းမႈနဲ ့ရာဇ၀င္သမိုင္းက အရမ္းကို ၾကြယ္၀နက္ရႈိင္းပါ တယ္။ ကၽြန္ေတာက ထိုင္းဟင္းလ်ာ၊ ထိုင္းလူမ်ိဳး၊ ဘာသာစကား နဲ ့ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ ့လူေနမႈဘ၀ပံုစံကို ႏွစ္ျခဳိက္ျမတ္ႏိုး တယ္" ဟုဆိုပါသည္။ ၄င္းသည္ ပထမအၾကိမ္ ထုိင္းႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျပင္သစ္သံအမတ္ၾကီးအျဖစ္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ မွ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္အထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးပါသည္။
Garachon မွ "ကၽြန္ေတာ္တို ့အတြက္ ထိုင္းႏိုင္ငံက မိတ္ေဟာင္းေဆြေဟာင္းၾကီးပါ။ ထိုင္းႏိုင္ငံက ျပင္သစ္ကို အီလက္ထရြန္နစ္ နဲ ့ျမင္ကြင္းနဲ ့ဆိုင္တဲ့ ပစၥည္းကိရိယာေတြ၊ စားေသာက္ကုန္ နဲ ့အ၀တ္အထည္ေတြ ကို တင္ပို ့ သလို၊ ျပင္သစ္ကလည္း ေလယာဥ္ေတြ၊ ဟယ္လီေကာ္ပတာေတြနဲ ့ဆက္သြယ္ေရးျဂိဳဟ္တုေတြလို ဆက္သြယ္ေရး ပစၥည္းကိရိယာေတြကို အဓိက တင္ပို ့ပါတယ္" ဟုေျပာျပပါသည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံသို ့ကုန္စည္မ်ားတင္ပို ့ေရာင္းခ်ရသည့္တန္ဖိုးသည္ ယူရို ၂ ဒသမ ၆ ဘီလီယံ ရွိခဲ့ျပီး ျပင္သစ္မွ ထိုင္းသို ့တင္ပို ့ေရာင္းခ်သည့္တန္ဖိုးေပါင္းသည္ ယူရို ၁ ဒသမ ၇၃ ဘီလီယံ ရွိခဲ့ပါ သည္။ ျပင္သစ္သံရံုး၏ေျပာၾကားခ်က္အရ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ျပင္သစ္ကုမၸဏီေပါင္း ၂၅၀ ရွိေနျပီး၊ အဓိကအားျဖင့္ ေမာ္ေတာ္ကား၊ ေဆး၀ါးပစၥည္း ႏွင့္ စြမ္းအင္မ်ားကဲ့သို ့ ေသာ စက္မႈလုပ္ငန္းတြင္ လုပ္ကိုင္ေနၾကကာ လူေပါင္း ၆၄,၀၀၀ ကိုအလုပ္ခန္ ့အပ္ထားလ်က္ရွိေနပါသည္။
ကမၻာ့ေစ်းကြက္တြင္ ဆက္လက္ပါ၀င္ ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္ရန္ ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးအတြက္ အဓိကက်သည့္ အေၾကာင္းရင္းမွာ ဆန္းသစ္ေျပာင္းလဲမႈပင္ ျဖစ္သည္ဟု Garachon မွယံုၾကည္သည္။
၄င္းမွ "အနာဂတ္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို ့ေတြက ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ က႑အေတာ္မ်ားမ်ားနဲ ့ပတ္သက္ျပီး ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံခ်င္ပါ တယ္။ ဇိမ္ခံပစၥည္းေတြ၊ စားေသာက္ကုန္ေတြ၊ ေနာက္ျပီး ဆန္းသစ္ေျပာင္းလဲျခင္း ေတြလိုမ်ိဳး ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္း ေတြမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးက က႑အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အတူတကြပူးေပါင္းျပီး ဆန္းသစ္ေျပာင္းလဲလာဖို ့ လုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ ့ထိုင္းႏိုင္ငံက တတ္ကၽြမ္းျပီးျဖစ္တဲ့ ေလယာဥ္၊ စားေသာက္ကုန္ နဲ ့ အလွျပင္ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္တဲ့ က႑ေတြလိုမ်ိဳးပါ" ဟုဆိုပါသည္။
ႏွစ္ႏိုင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအား သာဓကအေနျဖင့္ ညႊန္းဆိုရပါလွ်င္ ထိုင္းသၾကားထုတ္လုပ္သည့္လုပ္ငန္း ျဖစ္သည့္ Mitr Phol ကိုျပရမည္ပင္။ ၄င္းသည္ ျပင္သစ္ကုမၸဏီႏွင့္ လက္တြဲလ်က္ ၄င္း၏ထုတ္ကုန္မ်ား ဆန္းသစ္ လာေစရန္အတြက္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေနပါသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ စကၠဴထုတ္လုပ္သည့္ Double A မွလည္း ျပင္သစ္ႏိုင္ငံတြင္ စကၠဴစက္ရံုကို တည္ေထာင္ျမွပ္ႏွံလ်က္ရွိေနပါသည္။
"ျပင္သစ္နဲ ့ကုန္သြယ္တဲ့ ထိုင္းရဲ ့အဓိကအားသာခ်က္ႏွစ္ရပ္က ဘာေတြလဲဆိုရင္၊ ပထမအခ်က္အေနနဲ ့ ထိုင္းႏိုင္ငံ က အာဆီယံရဲ ့အလယ္ဗဟိုမွာရွိပါတယ္။ ဒုတိယအခ်က္အေနနဲ ့ထိုင္းစီးပြားေရးက က႑အမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ ၾကီးမားတိုး တက္လာမယ့္ အလားအလာကို ေဖာ္ျပေနပါတယ္။ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး နဲ ့စားေသာက္ ကုန္လုပ္ငန္း ေတြက ခိုင္မာတယ္။ ၀န္ေဆာင္မႈေတြက ျပီးျပည့္စံုတယ္။ ေနာက္ျပီး လုပ္ငန္းေတြမွာ ယွဥ္ျပိဳင္မႈေတြ ရွိၾကတယ္" ဟု Garachon မွဆိုပါသည္။
သံအမတ္ၾကီးမွ ထိုင္းႏိုင္ငံအား ေဒသၾကီးအတြက္ natural hub (ပင္ကိုသဘာ၀ အခ်က္အခ်ာေနရာ) အျဖစ္ရႈျမင္ သကဲ့သို ့၊ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးစခန္းမ်ား တိုးတက္ဖြင့္လွစ္ျခင္း ႏွင့္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ မီးရထားလမ္းမ်ား ခ်ိတ္ဆက္ေဖာက္လုပ္ျခင္းမ်ားကဲ့သို ့ေသာ ကုန္သြယ္ေရးတိုးျမင့္ႏိုင္မည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ႏိုင္သည္ဟုလည္း ယံုၾကည္ေနပါသည္။
Garachon မွ "ကေမၻာဒီးယား၊ လာအို၊ ျမန္မာ နဲ ့ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံေတြနဲ ့နက္နက္ရႈိင္းရႈိင္းပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မယ္ ဆိုရင္ ထိုင္းႏိုင္ငံတစ္ခုထဲအတြက္ မဟုတ္ပဲ ေဒသၾကီးတစ္ခုလံုးအတြက္ အက်ိဳးအျမတ္ေတြရရွိလာႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို ့အတြက္ ဒီေဒသၾကီးကအရမ္းကို သက္၀င္လႈပ္ရွားႏိုးၾကားေနတဲ့ ေဒသၾကီးတစ္ခုျဖစ္ျပီး ထိုင္းႏိုင္ငံက အေရွ ့့ေတာင္အာရွရဲ ့ဦးစီးဦးေဆာင္အျဖစ္ သူ ့ရဲ ့ဗဟိုမွာရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို ့က ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ ့ဆက္ဆံေရးကို တိုးျမွင့္ခ်င္တာပဲျဖစ္ပါတယ္" ဟုေျပာျပပါသည္။
ေအာက္တိုဘာလတြင္ ျပဳလုပ္မည့္ Invest in France (ျပင္သစ္ႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံပါ။) အစီအစဥ္အပါအ၀င္ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ကုန္သြယ္ေရးကို တိုးျမွင့္ႏိုင္ရန္အတြက္ ျပင္သစ္သံရံုးမွ အခမ္းအနားေပါင္း မ်ားစြားအား စီစဥ္က်င္းပ လ်က္ရွိပါသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ Joint Standing ေကာ္မတီ၊ Franco-Thai ကုန္သည္ၾကီးမ်ားအသင္း တို ့ႏွင့္ ပူးတြဲက်င္းပမည့္ အစီအစဥ္တြင္ တက္ေရာက္လာသူမ်ားမွ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကားရွိ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအခြင့္အလမ္းမ်ားကို ေဆြးေႏြးေျပာဆိုၾကမည္ျဖစ္ပါသည္။
၄င္းမွ "ျပင္သစ္ႏိုင္ငံရဲ ့သံအမတ္တစ္ေယာက္အေနနဲ ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ဒီထက္ပိုျပီး နီးနီးကပ္ကပ္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ဖို ့ အတြက္ အျပဳ သေဘာေဆာင္တဲ့ ကူးလူးဆက္ဆံေရးကို ဖန္တီးေဖာ္ေဆာင္ခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ ့ ဒီမွာ ေရာက္ရွိေနျပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္အရာေတြက အမ်ားၾကီးရွိေနပါေသးတယ္" ဟုဆိုပါသည္။
Pimsirinuch Borsub ေရးသားတင္ဆက္သည္။
Issue 60
အာဆီယံစီပြားေရးအသိုက္အ၀န္း (ASEAN Economic Community (AEC)) ကို ဖြဲ ့စည္းတည္ေထာင္လိုက္ ျခင္းေၾကာင့္ ထိုင္းရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ားသည္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံကဲ့သို ့ စီးပြားေရးအလ်င္အျမန္တိုးတက္လာေန သည့္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ၄င္းတို ့၏စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ခ်ဲ ့ထြင္ႏိုင္ရန္အတြက္ အခြင့္အလမ္းမ်ားရွာ ေဖြလ်က္ရွိေနၾကပါသည္။
ထိုင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ားသည္ ၾကီးထြားလာသည့္ ကေမၻာဒီးယား၏ စီးပြားေရးက႑တြင္ ပါ၀င္ရန္ စိတ္အားထက္သန္ေနၾကပါသည္။ ထိုင္းပို ့ကုန္မ်ားတင္ပို ့ေရာင္းခ်သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ၁၄ ဦးေျမာက္အၾကီးဆံုး
ႏိုင္ငံ ျဖစ္သည့္ ကေမၻာဒီးယားသည္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၏ ပထမကိုးလတာကာလအတြင္း ထိုင္းပို ့ကုန္မ်ားမွ ယူအက္စ္ ေဒၚလာ ၃ ဒသမ ၅၇၄ ဘီလီယံ ကိုရရွိခဲ့သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ၾကီးမားသည့္ ကုမၸဏီမ်ားျဖစ္ၾကေသာ CP၊ PTT ႏွင့္ SCG ကုမၸဏီမ်ားသည္လည္း ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကို ရင္းႏွီး ျမွပ္ႏွံ လုပ္ကိုင္ေနၾကေသာေၾကာင့္၊ အထူးသျဖင့္ ဟိုတယ္၊ ေဆးရံု၊ ရုပ္ျမင္သံၾကား၊ အာမခံႏွင့္ဘဏ္ အစရွိ သည့္ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ားက႑သည္လည္း ၾကီးထြားလာလ်က္ရွိေနပါသည္။
ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ထိုင္းစီးပြားေရးေကာင္စီ (Thai Business Council of Cambodia (TBCC)) ၏ ဥကၠဌ Oranooch Pakarat သည္ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္အတြင္း ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံတြင္ ေလေၾကာင္းကုန္စည္ပို ့ ေဆာင္ေရးႏွင့္ ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံတြင္ ပထမဆံုး စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ ထိုင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားတြင္ တစ္ဦးအပါအ၀င္ျဖစ္ ခဲ့ပါသည္။ သကၠရာဇ္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ TBCC သည္ အခမ္းအနားပြဲမ်ားကို တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး က်င္းပေပးျပီး ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံတြင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈမ်ားျပဳရန္ စိတ္ပါ၀င္စားၾကသည့္ ထိုင္း ရင္းႏွီး ျမွပ္ႏွံသူမ်ားအတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ လမ္းညႊန္မႈမ်ားေပးအပ္လ်က္ရွိေနပါသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ကေမၻာဒီးယားတြင္ ေနထိုင္လ်က္ရွိၾကသည့္ ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ သံရံုးအၾကား ဆက္သြယ္ ေရးလမ္းေၾကာင္း အျဖစ္လည္းေဆာင္ရြက္ေပးလ်က္ရွိေနပါသည္။
၄င္းမွ "TBCC က မိတ္ဖက္စီးပြားလုပ္ငန္းဖန္တီးေပးႏိုင္ဖို ့အတြက္ ထိုင္းႏိုင္ငံက လာေရာက္လည္ပတ္ ၾကတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ ့ကေမၻာဒီးယားက တူညီတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို ဆက္စပ္ေပးပါတယ္" ဟုဆို ပါသည္။ ဆယ္စုႏွစ္ သံုးခုစာမွ်ရွိသည့္ ၄င္း၏အေတြ ့အၾကံဳျဖင့္ Pakarat သည္ ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ Intra Mekong ကုမၸဏီအား ဦးေဆာင္လ်က္ရွိေနပါသည္။ ၄င္းကုမၸဏီသည္ ့ကေမၻာဒီးယား ႏွင့္ အျခား အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ားအတြင္း အထူးသျဖင့္ ေထာက္ပံ့ပို ့ေဆာင္ေရး၊ ခရီးသြားလာေရး ႏွင့္ ပညာေရး၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္း မ်ားကိုေဆာင္ရြက္ေနပါသည္။
ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ငယ္ရြယ္ပ်ိဳျမစ္သည့္ အလုပ္သမားမ်ားရရွိႏိုင္မႈ ႏွင့္ ေျမာက္ျမားလွစြာေသာ သဘာ၀ ရင္းျမစ္မ်ား တည္ရွိ ေနျခင္းမ်ားေၾကာင့္ အပါအ၀င္ အျခားအေၾကာင္းအရာမ်ားေၾကာင့္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈမ်ား ျပဳၾကရန္ စိတ္၀င္စားၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု Pakarat မွထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုပါ သည္။
၄င္းမွ "ကေမၻာဒီးယားလူမ်ိဳးေတြက ထိုင္းထုတ္ကုန္ ပစၥည္းေတြကို ၾကိဳက္ၾကတယ္။ ဒါ့အျပင္၊ ကေမၻာဒီးယား ႏိုင္ငံရဲ ့ဥပေဒကလည္း ကေမၻာဒီးယားမွာ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီး ျမွပ္ႏွံသူေတြအေနနဲ ့ စီးပြားလုပ္ငန္းေတြပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ တယ္ဆိုျပီး ဖြင့္ေပးေနတယ္။ ေနာက္အက်ိဳးအျမတ္တစ္ခုက ႏိုင္ငံထဲမွာပဲ ယူအက္စ္ ေဒၚလာ၊ ထိုင္းဘတ္ နဲ ့ ကေမၻာဒီးယား ရီယယ္တို ့ကို အသံုးျပဳၾကတာပါ။ လုပ္ခ ကနိမ့္ပါးတုန္းပါပဲ။ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္တဲ့ လူဦးေရက အလုပ္ လုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့အရြယ္ေကာင္းေတြပါ။ ေနာက္ျပီး ႏိုင္ငံျခားသားေတြလာလည္ၾကေတာ့ ၀င္ေငြလည္ပတ္ စီးဆင္းမႈက တည္ျငိမ္အတြက္ ေဒသခံေတြအေနနဲ ့ကလည္း ပစၥည္းေတြကို၀ယ္ယူသံုးစြဲႏိုင္ၾကတယ္" ဟုဆိုပါ သည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံအတြက္ အက်ိဳးအျမတ္တစ္ခုမွာ ထိုင္းႏွင့္ကေမၻာဒီးယားတို ့၏ နယ္စပ္ေဒသမွာ ရွည္လ်ားသည့္ အျပင္ ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ကုန္သြယ္ေရးအတြက္ AEC အခြင့္အလမ္းမ်ားလည္း ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္။
Pakarat မွ "ကၽြန္မ ကေမၻာဒီးယားမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံဖို ့စိတ္၀င္စားတဲ့လူေတြကို အၾကံေပးရမယ္ဆိုရင္ မိမိရဲ ့ အေတြးအျမင္ေတြကို ေျပာင္းလဲဖို ့လိုပါတယ္။ ကေမၻာဒီးယားက အရွိန္နဲ ့ေျပာင္းလဲေနပါျပီ။ ကေမၻာဒီးယား မ်ိဳးဆက္သစ္ မိဘေတြက သူတို ့ရဲ ့ကေလးေတြအေပၚမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံၾကတယ္။ သူတို ့ရဲ ့ကေလးေတြကို ႏိုင္ငံျခား တကၠသိုလ္ေတြမွာ ပညာသင္ဖို ့ေစလႊတ္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေကာင္းဆံုးပညာေရးကို သူတို ့ရရွိ ေနၾကျပီ။ တရုတ္ကအစ ဂ်ပန္၊ ဗီယက္နမ္ ကေန ေတာင္ကိုရီးယား အထိ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားက ကေမၻာဒီးယားမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံၾကဖို ့စိတ္ထက္သန္ေနၾကတယ္" ဟုေျပာျပပါသည္။
ထိုင္းအစိုးရမွလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံၾကား အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာကုန္သြယ္ေရးကို အားေပး ပံ့ပိုး ေပးေနပါသည္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာကုန္သြယ္မႈလုပ္ငန္းတိုးတက္ဖြံ ့ျဖိဳးေရးငွာန (Department of International Trade Promotion) မွ ဖႏြမ္းပင္ျမိဳ ့တြင္ ကုန္သြယ္မႈဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္ေရး ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို စဥ္ဆက္မျပတ္ေဆာင္ရြက္ေနသကဲ့သို ့၊ စီးပြားေရးဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္မႈငွာန (Department of Business Development) မွလည္း စီးပြားမိတ္ဖက္မ်ားရွာေဖြရန္အတြက္ ထိုင္း franchise လုပ္ငန္းပိုင္ရွင္ မ်ား ကို ကေမၻာဒီးယားသို ့ေခၚေဆာင္ခဲ့ပါသည္။
သို ့ေသာ္၊ Pakarat မွ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို မိမိဘာသာ မိမိတို ့၏ စီးပြားလုပ္ငန္းကိုတိုးခ်ဲ ့ရန္ စိုးရြံ ့ မေနသင့္ေၾကာင္း ယခုကဲ့သို ့ဆိုပါသည္။ "ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာ စီးပြားေရးစလုပ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ အစိုးရရဲ ့အကူအညီ မယူပဲနဲ ့လည္းလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ အဆင္သင့္ျပင္ထားပါ။ ဘာေၾကာင့္ဆိုရင္ ျပင္ဆင္မႈ လုပ္ေလ ေလ၊ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေခ် ျမင့္ေလေလျဖစ္တာေၾကာင့္ပါ။"
ပိုမိုသိရွိလိုပါက www.tbcccambodia.org အား၀င္ဖတ္ရႈႏိုင္ပါသည္။
Pimsirinuch Borsub ေရးသားတင္ဆက္သည္။
Issue 57
ႏွစ္စဥ္ ကမၻာအႏွံ ့တြင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း၏တန္ဖိုး ယူအက္စ္ေဒၚလာ ၁ ထေရလီယံခန္ ့ျဖင့္ ဟာလာ စားေသာက္ကုန္လုပ္ငန္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည့္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားသည္ အံ့ၾသေလာက္ဖြယ္ အရွိန္အဟုန္ ျဖင့္ တိုးတက္လာခဲ့ပါသည္။
ဟာလာစားေသာက္ကုန္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းသည္ ကမၻာအႏွံ ့တြင္ တစ္ဟုန္ထိုးၾကီးမားက်ယ္ျပန္ ့လာလ်က္ ရွိ ေနပါသည္။ World Halal Forum မွ ထုတ္ျပန္သည့္ အစီရင္ခံစာအရ၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း ကမၻာေပၚရွိ ဟာလာစားေသာက္ကုန္ႏွင့္ အေဖ်ာ္ယမကာလုပ္ငန္းမွ လက္ခံရရွိသည့္ ၀င္ေငြသည္ ယူအက္စ္ေဒၚလာ ၁.၄ ထေရလီယံ ခန္ ့ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ယူအက္စ္ေဒၚလာ ၂.၄၇ ထေရလီယံ သို ့ေရာက္ရွိႏိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္မွန္းထားေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ထိုင္း-မြတ္စလင္ ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ ့(Thai-Muslim Trade Association (TMTA))၊ Central World ႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ မြတ္စလင္ ႏိုင္ငံ ၁၀ ႏိုင္ငံ၏ သံရံုးတို ့မွ အတူတကြ ပူးေပါင္းလ်က္ World Halal Fest (ကမၻာ့ ဟာလာပြဲေတာ္) အား ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ မွ ၃၁ ရက္ေန ့အထိျပဳလုပ္က်င္းပခဲ့သည္။ ထိုပြဲေတာ္အား က်င္းပရ သည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ဟာလာထုတ္ကုန္ေစ်းကြက္ အတြက္ အခြင့္အလမ္းမ်ားကို တိုးတက္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ျဖစ္ပါသည္။
ပြဲေတာ္ ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားတြင္ အာဆီယံ၏ ယခင္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ Surin Pitsuwan မွ "ဟာလာစီးပြားေရးလုပ္ငန္းက ႏိုင္ငံတကာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းျဖစ္ပါတယ္။ စားေသာက္ကုန္ေတြကို မြတ္စလင္ ဘာသာတရားနဲ အညီ ျပင္ဆင္ ထုတ္လုပ္တာအျပင္၊ အစားအေသာက္ေတြမွာ အာဟာရဓာတ္ လည္းၾကြယ္၀ ပါတယ္။ က်န္းမာေရးနဲ ့ညီညြတ္ပါ တယ္။ ေနာက္ျပီး လူတိုင္းအတြက္လည္း ေကာင္းမြန္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္၊ ဟာလာစားေသာက္ကုန္ဆိုတာက မြတ္စလင္ေတြအတြက္ပဲဆိုတဲ့ သေဘာထားအျမင္ကို ပထမအေနနဲ ့ ေျပာင္းလဲလိုက္ဖို ့လိုအပ္ပါတယ္" ဟု ဟာလာထုတ္ကုန္ဆိုသည္မွာ မြတ္စလင္ အသိုက္အ၀န္းႏွင့္ ကမၻာၾကီး တစ္ခုလံုးအတြက္ျဖစ္ေၾကာင္း ၄င္း၏ မိန္ ့ခြန္းတြင္ေျပာၾကားခဲ့ျပီးအေလးထားေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
Pitsuwan မွ "ဟာလာစားေသာက္ကုန္လုပ္ငန္းေတြက အလယ္ပိုင္းနဲ ့ေတာင္အာရွေတြမွာ ယူအက္စ္ ၁၇၅ ဘီလီယံ၊ အေရွ ့ေတာင္အာရွမွာ ယူအက္စ္ေဒၚလာ ၉၃ ဘီလီယံ၊ တရုတ္ႏိုင္ငံမွာ ယူအက္စ္ေဒၚလာ ၅ ဘီလီယံ၊ ဥေရာပမွာ ယူအက္စ္ေဒၚလာ ၆၃ ဘီလီယံ နဲ ့ေျမာက္အေမရိကမွာ ယူအက္စ္ေဒၚလာ ၁၄ ဘီလီယံ အသီးသီး တန္ဖိုးရွိၾကပါတယ္။ ယူအက္စ္ (အေမရိကန္) မွာ ဂ်ဴးဘာသာတရားကိုးကြယ္သူ အသိုက္အ၀န္းရဲ ့ ေျပာၾကားခ်က္အရ ဂ်ဴးဘာသာတရား အယူ၀ါဒနဲ ့ညီညြတ္တဲ့ စားေသာက္ကုန္အမ်ိဳးေပါင္း ၈၆,၀၀၀ ရွိတယ္ လို ့သိရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္၊ ဂ်ဴးအသိုက္အ၀န္းက အဲဒါရဲ ့၁၅ % ကိုပဲစားေသာက္ၾကျပီး၊ ၁၆ % ကိုေတာ့ ေျမာက္အေမရိကမွာေနထိုင္ၾကတဲ့ မြတ္စလင္ေတြက စားသံုးၾကတာပါလို ့ဆိုပါတယ္။ အရမ္းကို စိတ္၀င္စား စရာေကာင္းျပီး အထင္ၾကီးေလာက္စရာပါ" ဟုျဖည့္စြက္ေျပာၾကားပါသည္။
ကမၻာ့ေစ်းကြက္ရွိ ကြက္လပ္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ရန္အတြက္ ယခုအခါတြင္ ထိုင္းဟာလာထုတ္ကုန္ ထုတ္လုပ္သူမ်ားသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ဟာလာစားေသာက္ကုန္မ်ားကို ပိုမိုတင္ပို ့ေရာင္းခ်သြားႏိုင္ရန္အတြက္ ဟာလာေထာက္ခံခ်က္လိုအပ္ေၾကာင္း သိရွိနားလည္လာျပီး ျဖစ္ပါသည္။
"ထိုင္းႏိုင္ငံကထုတ္တဲ့ ဟာလာ ပစၥည္းေတြကို မြတ္စလင္စားသံုးသူေတြကပဲ စိတ္ခ်ယံုၾကည္၊ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံတာတင္မက၊ ထိုင္းလူမ်ိဳးေတြ၊ အေရွ ့ေတာင္အာရွေဒသၾကီးနဲ ့ကမၻာၾကီးကပါ အာဟာရျပည့္၀ျပီး က်န္းမာေရးနဲ ့ညီညြတ္တယ္လို ့ျမင္လာၾကပါျပီ" ဟု Pitsuwan မွဆိုပါသည္။
လက္ရွိတြင္၊ ထိုင္းအစိုးရမွ ဟာလာစားေသာက္ကုန္လုပ္ငန္းၾကီး တိုးတက္ဖြံ ့ျဖိဳးလာေစေရးအတြက္ အထူးပင္ အေလးထားေဆာင္ရြက္ေနျပီျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ခ်ဴလာေလာင္ကြန္တကၠသိုလ္တြင္ ဟာလာ စားေသာက္ကုန္ ဆန္းသစ္ေျပာင္းလဲမႈ ႏွင့္ အသိအမွတ္ျပဳေထာက္ခံခ်က္မ်ား ရရွိႏိုင္ေရးအတြက္ ဓာတ္ခြဲခန္း မ်ားပါ၀င္သည့္ ဟာလာသိပၸံစင္တာ ရွိေနျပီျဖစ္ပါသည္။
Pitsuwan မွ "ဒါ့အျပင္၊ ဟာလာစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းကလည္း အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္၊ wellness နဲ ့ေဆး၀ါးကုသေရး ခရီးသြားလုပ္ငန္းပါ။ ထိုင္းႏိုင္ငံက အရည္ အေသြး ေကာင္းမြန္တဲ့ ဟာလာစားေသာက္ကုန္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းရဲ ့ေရွ ့ေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္တာနဲ ့ အညီ ထိုင္းကုမၸဏီေတြက စကၤာပူ နဲ ့မေလးရွားႏိုင္ငံေတြမွာ ဟာလာထုတ္ကုန္ေတြကို ပိုျပီးတင္ပို ့ေရာင္းခ်ႏိုင္ဖို ့ အေထာက္အကူျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ မိတ္ဖက္ေတြကိုရွာေဖြေနၾကပါတယ္" ဟုေျပာသည္။
အခမ္းအနားစီစဥ္က်င္းပသူမ်ားမွ ျပပြဲၾကီး၏ ေအာင္ျမင္မႈႏွင့္ အလားအလာရွိသည့္ ဟာလာကုမၸဏီမ်ားအေပၚ တြင္ အျပည့္အ၀ ယံုၾကည္မႈထားရွိၾကပါသည္။
TMTA ၏ ဥကၠဌျဖစ္သည့္ Adul Wongsangiam မွ "ထိုင္း-မြတ္စလင္ ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ ့(Thai-Muslim Trade Association) ရဲ ့အဓိကရည္မွန္းခ်က္ေတြထဲက တစ္ခုက ထိုင္းႏိုင္ငံမွာရွိၾကတဲ့ မြတ္စလင္ စီးပြားေရး သမားေတြကို ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္ဖို ့အတြက္ သူတို ့ထုတ္ကုန္ေတြရဲ ့အရည္အေသြး နဲ ့၀န္ေဆာင္မႈ ေတြကို ျမင့္တင္ဖို ့အတြက္ တိုက္တြန္းအားေပးကူညီေပးသြားဖို ့ပါ။ ဒီပြဲၾကီးက ကၽြန္ေတာ္တို ့ရဲ ့အဖြဲ ့၀င္ေတြနဲ ့ ထိုင္းႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းလံုးမွာ ရွိၾကတဲ့ မြတ္စလင္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ အားလံုးအတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ ပိုမို ပြင့္လန္းလာေစမဲ့ အေရးပါတဲ့ ပထမဦးဆံုးေျခလွမ္းပဲျဖစ္ပါတယ္" ဟုဆိုပါသည္။
ပိုမိုသိရွိလိုပါက၊ ေက်းဇူးျပဳ ၍ www.thaimuslimtrade.com အား၀င္ေရာက္ေလ့လာဖတ္ရႈႏိုင္ပါသည္။
Pimsirinuch Borsub ေရးသားတင္ဆက္သည္။
.jpg){kind=logo}
