Issue 60

အာဆီယံစီပြားေရးအသိုက္အ၀န္း (ASEAN Economic Community (AEC)) ကို ဖြဲ ့စည္းတည္ေထာင္လိုက္ ျခင္းေၾကာင့္ ထိုင္းရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ားသည္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံကဲ့သို ့ စီးပြားေရးအလ်င္အျမန္တိုးတက္လာေန သည့္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ၄င္းတို ့၏စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ခ်ဲ ့ထြင္ႏိုင္ရန္အတြက္ အခြင့္အလမ္းမ်ားရွာ ေဖြလ်က္ရွိေနၾကပါသည္။

ထိုင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူမ်ားသည္ ၾကီးထြားလာသည့္ ကေမၻာဒီးယား၏ စီးပြားေရးက႑တြင္ ပါ၀င္ရန္ စိတ္အားထက္သန္ေနၾကပါသည္။ ထိုင္းပို ့ကုန္မ်ားတင္ပို ့ေရာင္းခ်သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ၁၄ ဦးေျမာက္အၾကီးဆံုး

ႏိုင္ငံ ျဖစ္သည့္ ကေမၻာဒီးယားသည္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၏ ပထမကိုးလတာကာလအတြင္း ထိုင္းပို ့ကုန္မ်ားမွ ယူအက္စ္ ေဒၚလာ ၃ ဒသမ ၅၇၄ ဘီလီယံ ကိုရရွိခဲ့သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ၾကီးမားသည့္ ကုမၸဏီမ်ားျဖစ္ၾကေသာ CP၊ PTT ႏွင့္ SCG ကုမၸဏီမ်ားသည္လည္း ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကို ရင္းႏွီး ျမွပ္ႏွံ လုပ္ကိုင္ေနၾကေသာေၾကာင့္၊ အထူးသျဖင့္ ဟိုတယ္၊ ေဆးရံု၊ ရုပ္ျမင္သံၾကား၊ အာမခံႏွင့္ဘဏ္ အစရွိ သည့္ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ားက႑သည္လည္း ၾကီးထြားလာလ်က္ရွိေနပါသည္။

ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ထိုင္းစီးပြားေရးေကာင္စီ (Thai Business Council of Cambodia (TBCC)) ၏ ဥကၠဌ Oranooch Pakarat သည္ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္အတြင္း ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံတြင္ ေလေၾကာင္းကုန္စည္ပို ့ ေဆာင္ေရးႏွင့္ ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံတြင္ ပထမဆံုး စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ ထိုင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားတြင္ တစ္ဦးအပါအ၀င္ျဖစ္ ခဲ့ပါသည္။ သကၠရာဇ္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ TBCC သည္ အခမ္းအနားပြဲမ်ားကို တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး က်င္းပေပးျပီး ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံတြင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈမ်ားျပဳရန္ စိတ္ပါ၀င္စားၾကသည့္ ထိုင္း ရင္းႏွီး ျမွပ္ႏွံသူမ်ားအတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ လမ္းညႊန္မႈမ်ားေပးအပ္လ်က္ရွိေနပါသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ကေမၻာဒီးယားတြင္ ေနထိုင္လ်က္ရွိၾကသည့္ ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ သံရံုးအၾကား ဆက္သြယ္ ေရးလမ္းေၾကာင္း အျဖစ္လည္းေဆာင္ရြက္ေပးလ်က္ရွိေနပါသည္။

၄င္းမွ "TBCC က မိတ္ဖက္စီးပြားလုပ္ငန္းဖန္တီးေပးႏိုင္ဖို ့အတြက္ ထိုင္းႏိုင္ငံက လာေရာက္လည္ပတ္ ၾကတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ ့ကေမၻာဒီးယားက တူညီတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို ဆက္စပ္ေပးပါတယ္" ဟုဆို ပါသည္။ ဆယ္စုႏွစ္ သံုးခုစာမွ်ရွိသည့္ ၄င္း၏အေတြ ့အၾကံဳျဖင့္ Pakarat သည္ ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ Intra Mekong ကုမၸဏီအား ဦးေဆာင္လ်က္ရွိေနပါသည္။ ၄င္းကုမၸဏီသည္ ့ကေမၻာဒီးယား ႏွင့္ အျခား အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ားအတြင္း အထူးသျဖင့္ ေထာက္ပံ့ပို ့ေဆာင္ေရး၊ ခရီးသြားလာေရး ႏွင့္ ပညာေရး၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္း မ်ားကိုေဆာင္ရြက္ေနပါသည္။

ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ငယ္ရြယ္ပ်ိဳျမစ္သည့္ အလုပ္သမားမ်ားရရွိႏိုင္မႈ ႏွင့္ ေျမာက္ျမားလွစြာေသာ သဘာ၀ ရင္းျမစ္မ်ား တည္ရွိ ေနျခင္းမ်ားေၾကာင့္ အပါအ၀င္ အျခားအေၾကာင္းအရာမ်ားေၾကာင့္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈမ်ား ျပဳၾကရန္ စိတ္၀င္စားၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု Pakarat မွထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုပါ သည္။

၄င္းမွ "ကေမၻာဒီးယားလူမ်ိဳးေတြက ထိုင္းထုတ္ကုန္ ပစၥည္းေတြကို ၾကိဳက္ၾကတယ္။ ဒါ့အျပင္၊ ကေမၻာဒီးယား ႏိုင္ငံရဲ ့ဥပေဒကလည္း ကေမၻာဒီးယားမွာ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီး ျမွပ္ႏွံသူေတြအေနနဲ ့ စီးပြားလုပ္ငန္းေတြပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ တယ္ဆိုျပီး ဖြင့္ေပးေနတယ္။ ေနာက္အက်ိဳးအျမတ္တစ္ခုက ႏိုင္ငံထဲမွာပဲ ယူအက္စ္ ေဒၚလာ၊ ထိုင္းဘတ္ နဲ ့ ကေမၻာဒီးယား ရီယယ္တို ့ကို အသံုးျပဳၾကတာပါ။ လုပ္ခ ကနိမ့္ပါးတုန္းပါပဲ။ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္တဲ့ လူဦးေရက အလုပ္ လုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့အရြယ္ေကာင္းေတြပါ။ ေနာက္ျပီး ႏိုင္ငံျခားသားေတြလာလည္ၾကေတာ့ ၀င္ေငြလည္ပတ္ စီးဆင္းမႈက တည္ျငိမ္အတြက္ ေဒသခံေတြအေနနဲ ့ကလည္း ပစၥည္းေတြကို၀ယ္ယူသံုးစြဲႏိုင္ၾကတယ္" ဟုဆိုပါ သည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံအတြက္ အက်ိဳးအျမတ္တစ္ခုမွာ ထိုင္းႏွင့္ကေမၻာဒီးယားတို ့၏ နယ္စပ္ေဒသမွာ ရွည္လ်ားသည့္ အျပင္ ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ကုန္သြယ္ေရးအတြက္ AEC အခြင့္အလမ္းမ်ားလည္း ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္။

Pakarat မွ "ကၽြန္မ ကေမၻာဒီးယားမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံဖို ့စိတ္၀င္စားတဲ့လူေတြကို အၾကံေပးရမယ္ဆိုရင္ မိမိရဲ ့ အေတြးအျမင္ေတြကို ေျပာင္းလဲဖို ့လိုပါတယ္။ ကေမၻာဒီးယားက အရွိန္နဲ ့ေျပာင္းလဲေနပါျပီ။ ကေမၻာဒီးယား မ်ိဳးဆက္သစ္ မိဘေတြက သူတို ့ရဲ ့ကေလးေတြအေပၚမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံၾကတယ္။ သူတို ့ရဲ ့ကေလးေတြကို ႏိုင္ငံျခား တကၠသိုလ္ေတြမွာ ပညာသင္ဖို ့ေစလႊတ္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေကာင္းဆံုးပညာေရးကို သူတို ့ရရွိ ေနၾကျပီ။ တရုတ္ကအစ ဂ်ပန္၊ ဗီယက္နမ္ ကေန ေတာင္ကိုရီးယား အထိ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားက ကေမၻာဒီးယားမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံၾကဖို ့စိတ္ထက္သန္ေနၾကတယ္" ဟုေျပာျပပါသည္။

ထိုင္းအစိုးရမွလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံၾကား အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာကုန္သြယ္ေရးကို အားေပး ပံ့ပိုး ေပးေနပါသည္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာကုန္သြယ္မႈလုပ္ငန္းတိုးတက္ဖြံ ့ျဖိဳးေရးငွာန (Department of International Trade Promotion) မွ ဖႏြမ္းပင္ျမိဳ ့တြင္ ကုန္သြယ္မႈဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္ေရး ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို စဥ္ဆက္မျပတ္ေဆာင္ရြက္ေနသကဲ့သို ့၊ စီးပြားေရးဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္မႈငွာန (Department of Business Development) မွလည္း စီးပြားမိတ္ဖက္မ်ားရွာေဖြရန္အတြက္ ထိုင္း franchise လုပ္ငန္းပိုင္ရွင္ မ်ား ကို ကေမၻာဒီးယားသို ့ေခၚေဆာင္ခဲ့ပါသည္။

သို ့ေသာ္၊ Pakarat မွ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို မိမိဘာသာ မိမိတို ့၏ စီးပြားလုပ္ငန္းကိုတိုးခ်ဲ ့ရန္ စိုးရြံ ့ မေနသင့္ေၾကာင္း ယခုကဲ့သို ့ဆိုပါသည္။ "ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာ စီးပြားေရးစလုပ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ အစိုးရရဲ ့အကူအညီ မယူပဲနဲ ့လည္းလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ အဆင္သင့္ျပင္ထားပါ။ ဘာေၾကာင့္ဆိုရင္ ျပင္ဆင္မႈ လုပ္ေလ ေလ၊ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ေခ် ျမင့္ေလေလျဖစ္တာေၾကာင့္ပါ။"

ပိုမိုသိရွိလိုပါက www.tbcccambodia.org အား၀င္ဖတ္ရႈႏိုင္ပါသည္။

Pimsirinuch Borsub ေရးသားတင္ဆက္သည္။