Issue 53

CLMVT အတြက္ ကြန္ယက္ႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈမ်ား တိုးတက္မ်ားျပားလာေစေရးအတြက္ အစိုးရ တာ၀န္ရွိ ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ ပုဂၢလိက က႑မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ဇြန္လတြင္ပူးေပါင္းေဆြးေႏြးမႈမ်ားျပဳခဲ့ၾကပါသည္။

ကမၻာ့အၾကီးမားအက်ယ္ျပန္ ့ဆံုးစီးပြားေရးေစ်းကြက္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ အိႏၵိယႏွင့္ တရုတ္ ႏိုင္ငံမ်ားအၾကား တည္ရွိျခင္း၊ ကမၻာ့စီးပြားေရးအေျခအေနေႏွးေကြးက်ဆင္းေနသည့္တိုင္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ႏွင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မ်ား အတြင္း ပ်မ္းမွ် GDP ၅.၈ % တိုးတက္ခဲ့သည့္ CLMVT ႏိုင္ငံမ်ား (ကေမၻာဒီးယား၊ လာအို၊ ဗီယက္နမ္၊ ျမန္မာ ႏွင့္ ထိုင္း) သည္ ေဒသတြင္း ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈ က႑မ်ားလြယ္ကူေခ်ာေမြ ့ေစေရးအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကရန္လိုအပ္ပါသည္။

ပထမအၾကိမ္ က်င္းပသည့္ CLMVT Forum 2016 သို ့အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ားမွ စီးပြားေရး၊ ကုန္သြယ္ေရး၊ စက္မႈ လုပ္ငန္း၊ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈ ႏွင့္ ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းမ်ားဆိုင္ရာ တာ၀န္ရွိ ၀န္ၾကီး ၁၅ ဦး စုရံုးတက္ေရာက္ခဲ့ၾက ပါသည္။ အစည္းအေ၀း၌ အေရးပါသည့္ မိန္ ့ခြန္းမ်ား ေျပာၾကားျခင္း အျပင္ ဘ႑ာေရး ေပါင္းစည္းျခင္း၊ စံႏႈန္း ႏွင့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားကို ဟန္ခ်က္ညီေစျခင္းမ်ားမွသည္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းသစ္မ်ားကို ပံ့ပိုးကူညီအားေပး ျခင္း မ်ားထိတိုင္ အေၾကာင္းအရာမ်ိဳးစံုကို ေဆြးေႏြးႏွီးေႏွာခဲ့ၾကပါသည္။

ဇြန္လ ၁၆ ရက္ေန ့က ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး Prayut Chan-o-cha မွ သဘာပတိအျဖစ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျပီး CLMVT: Prosper Together (CLMVT: အတူတကြ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာျခင္း) ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ အဓိကမိန္ ့ခြန္းအား ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ၄င္း၏မိန္ ့ခြန္းတြင္ ကုန္သြယ္ေရး၊ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈ ႏွင့္ ခရီးသြားလာေရးက႑မ်ားဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္ေစမည့္ ေဒသတြင္းရွိ အလြန္ၾကီးမားက်ယ္ျပန္ ့ သည့္အလားအလာႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ားအေၾကာင္းကို ရည္ညႊန္းကိုးကားေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။

၄င္းမွ "ႏိုင္ငံတကာရဲ ့ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈ၊ ခရီးသြားလာေရး နဲ ့ထုတ္လုပ္မႈက႑ေတြရဲ ့ပဓာနက် တဲ့ ပန္းတိုင္တစ္ခု အျဖစ္ ထူးျခားကြဲျပားတဲ့အခန္းက႑ကေနပါ၀င္ဖို ့အတြက္ CLMVT ေဒသကိုဖြဲ ့စည္းထားတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေဒသတြင္းက ဘယ္ႏိုင္ငံကိုမဆို ေနာက္က်က်န္ရစ္မေနေစမယ့္၊ ပူးတြဲပိုင္ဆိုင္တဲ့ ၾကြယ္၀ျပည့္စံုမႈေတြ ေရရွည္ တည္တံ့ခိုင္ျမဲေစမယ့္ စီးပြားေရးအရ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တာနဲ ့ စီးပြားေရးအဆက္အသြယ္ေတြ တိုးပြားလာေစ ဖို ့ အတြက္ CLMVT အဖြဲ ့၀င္ႏိုင္ငံေတြကေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္" ဟုေျပာၾကားပါသည္။

"ပုဂၢလိက က႑ကလည္း ေဒသတြင္းၾကီးပြားတိုးတက္ဖို ့အတြက္ အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑ေန ပါ၀င္ေနပါ တယ္။ ဒါ့အျပင္၊ အခုဆိုရင္ ဧရာ၀တီ-ေက်ာက္ ဖုရား-မဲေခါင္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ မႈ မဟာဗ်ဴဟာ (Ayeyawadi-Chao Phraya-Mekong Economic Cooperation Strategy (ACMECS))၊ ပိုမိုၾကီးမားသည့္ မဲေခါင္ေဒသခြဲ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈအစီအစဥ္ (the Greater Mekong Sub-region Economic Cooperation Programme (GMS))၊ က႑စံုအတြက္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ ပဏာမေျခလွမ္း (the Bay of Bengal Initiative for Multi-Sectoral)၊ BIMSTEC နည္းပညာႏွင့္စီးပြားေရး ဆိုင္ရာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ (Technical and Economic Cooperation BIMSTEC) စတဲ့ အစိုးရကေန ထုတ္ျပန္ထားတဲ့သေဘာတူညီမႈေတြကလည္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြတိုးတက္က်ယ္ျပန္ ့လာဖို ့ အကူအညီ ေတြေပးေနပါတယ္။ ထိုင္းအစိုးရနဲ ့ CLMV အဖြဲ ့၀င္ႏိုင္ငံေတြရဲ ့အစိုးရတာ၀န္ရွိ ပုဂၢိဳလ္ေတြက ဒီအခြင့္အေရးကို အသံုးခ်ျပီး ပုဂၢလိကနဲ ့အမ်ားျပည္သူဆိုင္ရာ က႑ႏွစ္ရပ္လံုးရဲ ့ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈတိုးတက္လာဖို ့အတြက္ ေဆာင္ရြက္တာကိုျမင္ေတြ ့ခ်င္ပါတယ္" ဟု ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္မွ ေျပာၾကားပါသည္။

ဖိုရမ္အား ကုန္သြယ္ေရး၀န္ၾကီးငွာနမွ ၾကီးမွဴး ၍ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးငွာန၊ ခရီးသြားလာေရးႏွင့္ အားကစား ၀န္ၾကီးငွာန၊ ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ၾကီးငွာန၊ စက္မႈ၀န္ၾကီးငွာန မ်ားအျပင္ အျခားေသာအစိုးရအဖြဲ ့အစည္းမ်ား ပူးေပါင္း ပါ၀င္က်င္းပၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ကုန္သြယ္ေရး၀န္ၾကီး Apiradi Tantraporn မွ "ဒီဖိုရမ္ရဲ ့အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္က ေဒသရဲ ့တူညီတဲ့ရည္ရြယ္ ခ်က္ ပန္းတိုင္ျဖစ္တဲ့ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာမႈကိုပူးတြဲပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ဖို ့၊ အလားအလာေကာင္းေတြကို ေပၚလြင္ထင္ရွား ေစ၊ အားနည္းမႈေတြကို ျပဳျပင္၊ အခက္အခဲအတားအဆီးေတြကို ဖြင့္လွစ္၊ နယ္စည္းမျခားစီးပြားေရး အသိုက္ အ၀န္းကို ဖန္တီးဖို ့ပါ။ ဒါမွ CLMVT က အာရွရဲ ့ၾကီးပြားတိုးတက္တဲ့အင္ဂ်င္သစ္ၾကီး (Asia's New Growth Engine) ျဖစ္လာႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္" ဟုဆိုပါသည္။

Tantraporn မွ "ထုိင္းႏိုင္ငံက ျပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ရဲ ့တိုးတက္ႏႈန္း ၁၃% နဲ ့ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ CLMV ႏိုင္ငံေတြနဲ ့ကုန္သြယ္မႈ ၁၆ % တိုးျမင့္ေဆာင္ရြက္ဖို ့အတြက္ရည္ရြယ္ ထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၂ ဘီလီယံ ရခဲ့တဲ့ ပို ့ကုန္ ကိုလည္း ၁၃% ထိ တိုးျမွင့္ဖို ့အတြက္ဦးတည္ထားပါတယ္။ အခုလက္ရွိမွာ CLMV ႏိုင္ငံ ေတြဆီကို ထိုင္းႏိုင္ငံကကုန္ပစၥည္းေတြတင္ပို ့တဲ့ရာခိုင္ႏႈန္းက ႏိုင္ငံရဲ ့ထုတ္ကုန္နဲ ့၀န္ေဆာင္မႈေတြအားလံုးရဲ ့ ၁၀.၄%ရွိေနပါတယ္" ဟုဆိုပါသည္။

အဖြဲ ့၀င္ႏိုင္ငံေပါင္းငါးႏိုင္ငံႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားမွ မူ၀ါဒခ်မွတ္ေရးဆြဲသူမ်ား၊ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ စီးပြားေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ပညာရွင္မ်ားမွ စီးပြားေရးႏွင့္ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈအား တိုးတက္ေစေရး၊ "တစ္ခုတည္းေသာ ခ်ိဳ ့ ယြင္းခ်က္မဲ့ ေဒသ" (single, seamless region) အားဖန္တီးေဖာ္ေဆာင္ေရး ႏွင့္ အီး-ကုန္သြယ္ေရး (e-transactions) ႏွင့္ အီး- ခရီးသြားလာေရး (e-tourism) မ်ားပါ၀င္သည့္္ ဒီဂ်စ္တယ္အေျခခံအေဆာက္အအံု အား ပံ့ပိုးကူညီေရး အစရွိသည္တို ့ကဲ့သို ့ေသာ စီးပြားေရးဆိုင္ရာခ်ိတ္ဆက္မႈမ်ားအေၾကာင္းကို ေျပာဆို ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကပါ သည္။

CLMVT Forum 2016 အား ဘန္ေကာက္ရွိ Dusit Thani ဟိုတယ္တြင္ ဇြန္လ ၁၆ ရက္ေန ့မွ ၁၈ ရက္ေန ့ အထိျပဳလုပ္က်င္းပခဲ့ပါသည္။

DITP ၏ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ သတင္းႏွင့္ ဓာတ္ပံုမ်ားအား ေဖာ္ျပပါသည္။

Pimsirinuch Borsub ေရးသားတင္ဆက္သည္။